يكي از مهمترين مشكلات موجود در سيستم هاي تصفيه آب اسمز معكوس، ايجاد رسوب روي سطح ممبرانها است. در صورت عدم كنترل اين موضوع، شاهد كاهش عملكرد سيستم و عمر ممبرانها خواهيم بود كه هزينه هاي مستقيم و غير مستقيم قابل توجهي براي مصرف كننده را در پي خواهد داشت.

يكي از مهمترين اقداماتي كه جهت جلوگيري از رسوب گذاري آب بر روي ممبران ها صورت مي گيرد، استفاده از "آنتي اسكالانت" است. انتخاب و تزريق درست آنتي اسكالانت، از مهمترين مواردي است كه در طراحي و راهبري يك سيستم تصفيه آب اسمز معكوس (RO) مي بايست مد نظر قرار داشته باشد.

آنتي اسكالانت ها معمولاً به يكي از سه روش زير عمل مي كنند:

- افزايش آستانه حلاليت (Threshold Inhibition) – توان محلول نگه داشتن نمك هاي فوق اشباع در آب

- تغيير شكل كريستال (Crystal Modification) – قابليت تغيير شكل كريستال و تبديل آنها به ذرات نرم و غير چسبنده

- پراكنده كردن (Dispersion) – با القاي بار منفي به ذرات معلق، از چسبيدن آنها به يكديگر و تشكيل توده بزرگتر جلوگيري مي كنند.

آنتي اسكالانت ها مي توانند جهت كنترل رسوب در تصفيه آب برج هاي خنك كننده، بويلرها و همچنين در صنعت تصفيه آب، فاضلاب و آب شيرين كن ها بكار گرفته شوند. تركيبات فسفونات و پليمرها  سال هاست كه در پكيج هاي تصفيه آب برج هاي خنك كننده استفاده مي شوند. هدف از تصفيه آب كنترل خوردگي ، رسوب ، فولينگ و رشد ميكرو بيولوژيكي در سيستم هاي آب خنك كننده مي باشد.

تشكيل رسوب زماني آغاز مي شود كه غلظت يك نمك از حلاليت آن در شرايط محلول بالاتر رود. هسته­ هاي اوليه كريستال نقش كاتاليزوري را براي تشكيل كريستال هاي بيشتر از نمك بازي مي­كند. اين كريستالهاي نمك به شرط اينكه به اندازه و جرم حجمي لازم برسند از حالت معلق خارج مي‌شوند و شروع به رسوب‌دهي مي‌كنند. فرآيند ته‌نشيني رسوب تا زماني ادامه خواهد داشت كه يون هاي تشكيل دهنده نمك در محلول به صورت فوق اشباع باشند.

آنتي اسكالانت ها (ضد رسوب  ها) از سيستم هاي تصفيه آب محافظت مي كنند

در حال حاضر تكنيك ممبران اسمز معكوس كاملترين نوع فيلتراسيون آب به شمار مي رود و سيستم هاي مجهز به فيلتر "آر او" (RO ) دستگاههاي قدرتمند و موثري براي توليد آب آشاميدني سالم هستند. بيشتر ممبران هاي اسمز معكوس كه در تصفيه آب كاربرد دارند، به شكل حلزون مارپيچي و يا لوله هاي فيبر توخالي از جنس فيلم نازك كامپوزيت (TFC)  هستند. جنس اين ممبران ها از يك فيلم نازك پلي آميدي است و همين لايه بسيار نازك باعث عملكرد عالي ممبران است كه حتي نمك هاي محلول را هم مي تواند از آب جدا كند.

بيشترين كاربرد ضدرسوب ، جلوگيري از تشكيل رسوبات مواد معدني بر روي ممبران ها و دستگاه هاي تصفيه آب صنعتي و حذف آهن از آب است. كاربرد ديگر انتي اسكالانت در خصوص حذف آهن مي باشد. زيرا آهن يك يون دو ظرفيتي است . كه اين ظرفيت به عواملي چون ميزان اكسيژن حل شده در آب ، pH و فرايندهاي كلر زني بستگي دارد.

يكي ديگر از كاربردهاي انتي اسكالانت جلوگيري از اكسيد شدن آهن نيز ميباشد. عموما آب در چاه ها كه اكسيژن موجود نميباشد به صورت دو ظرفيتي است و خاصيت اسيدي دارد . اين آب هنگامي كه وارد دستگاه تصفيه آب ميشود به ممبران اسيبي وارد نميكند اما در صورت اكسايش باعث تخريب ممبران ميشود.

بازار جهاني آنتي اسكالانت

بازار جهاني انتي اسكالانت  به ۷ دسته زير تقسيم شود كه به صورت مختصر توضيح داده شده است.

۱- از نظر نوع

بازار جهاني انتي اسكالانت را مي توان به محصولات آلي و معدني طبقه بندي كرد كه بيشتر آنها محصولاتي اختصاصي ، آلي و دست ساز هستند كه توسط شركتها توليد مي شوند.

آنتي اسكالانت

آنتي اسكالانت يك ماده افزودني جهت پيش تصفيه شده آب در سيستم اسمز معكوس است كه در جلوگيري از پوسته پوسته شدن غشاها بسيار مؤثر است. قبل از اينكه آب آشاميدني وارد غشاي اسمز معكوس شود ، آنتي اسكالانت داخل آب تزريق مي شود و از اين طريق به سيستم ارسال مي شود.

آنتي اسكالانت ها مواد داراي سطحي فعال هستند كه از سه طريق اصلي با واكنش هاي پراكندگي تداخل مي كنند:

• Threshold inhibition
  اين توانايي يك آنتي اسكالانت براي نگه داشتن محلول هاي اشباع شده از نمك هاي محلول است.
• Crystal modification
   اين خاصيت آنتي اسكالانت است كه اشكال كريستالي را تغيير مي دهد و در نتيجه منجر به نرم تر شدن ميشود. هنگامي كه يك كريستال در سطح زير ميكروسكوپي شكل مي گيرد ، بارهاي منفي مستقر در آنتي اسكالانت به بارهاي مثبت روي هسته ها حمله مي كنند و تعادل الكترونيكي لازم براي رشد كريستال را مورد تعرض قرار مي دهند. هنگامي كه با اصلاح كننده هاي كريستالي  تصفيه انجام شد ، كريستال هاي تغيير شكل يافته به نظر مي رسندكه بيشتر به شكل بيضي هستند و فشرده گي كمتري دارند.